Wat zijn persoonlijkheidsrechten?

Als je creatief ondernemer bent en dus creatieve werken maakt, dan krijg je op grond van het auteursrecht persoonlijkheidsrechten. Maar wat zijn persoonlijkheidsrechten?

Persoonlijkheidsrechten

Wanneer jij iets creatiefs maakt, zoals een tekst, een foto of een track, dan ontstaat er – behalve auteursrecht op dat werk – ook een nauwe band tussen jou en dat werk. Daarom zijn er rechten in het leven geroepen die jou beschermen.

Recht op naamsvermelding

Als maker heb je altijd recht om je naam te laten vermelden bij of op je werk. Heb jij een foto gemaakt van iemand, dan mag jij altijd vragen of diegene je naam erbij zet. Heb jij een webdesign gemaakt, dan mag jij altijd vragen of je klant je naam in de footer van het webdesign zet.

Wat als iemand je naam niet noemt, en je dat bijvoorbeeld ook nooit van te voren hebt afgesproken? Dan heb je alsnog het recht om iemand je naam te laten noemen bij jouw werk, tenzij dat niet redelijk zou zijn.

Wat als iemand een andere naam dan die van jou noemt bij jouw werk? Dan mag je je daar ook tegen verzetten.

Het recht je te verzetten tegen wijziging van je werk

Als maker heb je ook altijd het recht om je te verzetten tegen elke wijziging van je werk, mits dat redelijk is. Het gaat hier overigens om wijzigingen die geen afbreuk doen aan de auteursrechtelijk beschermde trekken van je werk (en daarom geen aantasting van dat werk opleveren of tot reputatieschade kunnen leiden), en voor wijzigingen in een werk die wel een aantasting opleveren maar niet tot reputatieschade kunnen leiden. Dit gaf de Hoge Raad aan in 2019.

Het recht je te verzetten tegen elke misvorming, verminking of andere aantasting van je werk

Buiten dat je werk gewijzigd kan worden, kan het ook nog op een andere manier aangetast worden. Bijvoorbeeld door misvorming of verminking. Bij dit recht wordt altijd getoetst of de aantasting reputatieschade aan jou zou aanbrengen.

En wat als ik mijn auteursrecht overdraag?

Als jij het auteursrecht op jouw werk overdraagt, dan worden jouw persoonlijkheidsrechten niet overgedragen. Dat is wellicht ook logisch, te bedenken dat jij en je werk samen een nauwe band hebben. In de praktijk betekent dit dus dat je nog altijd kan eisen dat je naam genoemd wordt bij een werk dat van jou was (tenzij dit onredelijk is).

Kan ik afstand doen van mijn persoonlijkheidsrechten?

Dat je je persoonlijkheidsrechten niet kan overdragen, betekent niet dat je er geen afstand van kan doen. Je kan alleen afstand doen van je recht om genoemd te worden en het recht je te verzetten tegen wijzigingen in je werk of de benaming bij je werk.

Worden persoonlijkheidsrechten ook geërfd?

Normaal als je komt te overlijden, dan erven jouw erfgenamen volgens de wet alle rechten die je hebt, zoals het auteursrecht. Jouw erfgenamen hebben nog 70 jaar het auteursrecht op jouw werken. Dat is bij je persoonlijkheidsrechten niet zo. Je moet dat in een testament regelen.