Podcasts: ineens schoten ze met paddestoelen uit de grond. Het is dan ook hartstikke makkelijk om er zelf een te starten. Als je een podcast maakt, wil je die natuurlijk wel een beetje opleuken met muziek. Denk aan een leuk deuntje voor je intro, outro, of om verschillende delen van je podcast te scheiden. Maar: wat mag er eigenlijk qua muziek in je podcast? Wanneer mag je muziek gebruiken voor je podcast?
Muziek is auteursrechtelijk beschermd
Allereerst: muziek is auteursrechtelijk beschermd. Dat betekent dat niemand anders dan de maker daarvan mag beslissen wat er met zijn muziek gebeurt. Iedereen moet toestemming krijgen van de maker als ze de muziek willen gebruiken. Dat hoef je natuurlijk niet hoogstpersoonlijk te vragen, dit kan door middel van een licentie. Heb je die toestemming of licentie niet, dan maak je een inbreuk op het auteursrecht van de maker. Komt de maker daar achter, dan is de kans groot dat je schadevergoeding moet betalen.
Hoe kom je aan een muzieklicentie?
Buma/Stemra
Buma/Stemra is een collectieve beheersorganisatie voor componisten en tekstschrijvers. Componisten en tekstschrijvers kunnen hun werk aanmelden bij deze organisatie. Vervolgens kan Buma/Stemra licenties verstrekken aan partijen die hun muziek willen gebruiken. De partijen betalen hier uiteraard een bedrag voor. Zo krijgt iedereen een eerlijke vergoeding voor de muziek die ze hebben gemaakt.
Als podcastmaker kun je via hun website een licentie afsluiten.
Creative Commons
Creative Commons heeft een database waar je gratis licenties kunt krijgen voor foto’s, video’s en audio. Makers van hiervan kunnen hun werk uploaden. Ze krijgen er geen vergoeding voor. Wel kunnen ze enkele eisen stellen voor het gebruik. Dat zijn onder andere naamsvermelding en de voorwaarde dat het werk niet commercieel gebruikt mag worden.
Stockmuziek
Dan heb je nog stockmuziek. Deze muziek is vaak geschreven met de bedoeling dat het overal onder geplaatst kan worden: of dat nou onder een tv-programma of podcast is. Er zijn talloze aanbieders van stockmuziek, zowel gratis als betaald. Let op: per aanbieder verschillen de voorwaarden van de licentie. Lees de licentievoorwaarden dus goed voordat je de muziek gebruikt.
Er zijn zowel websites waar je terecht kunt voor stockmuziek, als muzieklabels die gespecialiseerd zijn in stockmuziek (ook wel library music genoemd).
Muziek in je podcast bespreken
Ben je een muziekliefhebber en heb je een podcast expliciet over muziek? Dan zit je nu misschien wel met je handen in het haar: ga je nu heel veel geld kwijt zijn aan licenties? Nee, dit hoeft zeker niet zo te zijn. De Auteurswet regelt een paar uitzonderingen waarvoor je geen toestemming hoeft te vragen aan de maker – en dus ook geen licentie hoeft te betalen. Één zo’n uitzondering is het citaatrecht. Dit houdt in dat je muziek mag citeren (overnemen).
Wanneer mag je muziek citeren?
Je muziekcitaat moet een bepaald doel hebben. In de Auteurswet worden vier doelen omschreven: een aankondiging, beoordeling, polemiek of wetenschappelijke verhandeling. Voor een podcast zijn vooral de eerste twee relevant: je mag muziek citeren om iets aan te kondigen (denk aan een nieuw album van een artiest) of om het te beoordelen.
Verder moet de muziek die je citeert rechtmatig openbaar zijn gemaakt. Ook mag je niet meer citeren dan nodig is. Indien je een stukje muziek wil bespreken, mag je alleen het stuk gebruiken wat je daadwerkelijk bespreekt. Verder moet je de maker van de muziek duidelijk noemen en mag je niets veranderen aan de muziek.