Wat is citaatrecht?

Het auteursrecht is het exclusieve recht van de maker van een creatief werk om te bepalen of het werk openbaar gemaakt of verveelvoudigd wordt. Er zijn echter uitzonderingen op dat exclusieve recht. Éen van die uitzonderingen is het citaatrecht. Wat houdt het citaatrecht precies in en hoe kan je legaal citeren?

Legaal citeren

Het citaatrecht houdt in dat je het recht hebt om een gedeelte van iemand anders werk, of geheel iemands werk te gebruiken om het te bespreken. Dat mag niet zomaar. Om legaal te citeren, moet je aan de volgende voorwaarden voldoen:

1. Je gebruikt werk voor één van de volgende doelen:
   • Aankondiging;
   • Beoordeling;
   • Polemiek (schriftelijke discussie);
   • Wetenschappelijke verhandeling;
   • Uiting met een vergelijkbaar doel. Het moet een “serieus” doel zijn.
2. Het werk dat geciteerd is, moet rechtmatig openbaar gemaakt zijn.
   Voorbeeld: Als iemand een foto van een fotograaf heeft gebruikt op zijn website zonder toestemming te hebben van die fotograaf, dan mag je die foto niet citeren.
3. Je mag niet meer citeren dan je nodig hebt voor het doel.
   Voorbeeld: Als je een mooi stuk uit een muziektrack wil bespreken, dan mag je niet de hele track citeren, maar alleen dat stuk dat je wil bespreken.
4. De persoonlijkheidsrechten van de maker moeten in acht worden genomen.
5. Voor zover mogelijk, moet je de bron of naam vermelden. Als dit niet in de bron voorkomt, hoeft dit niet. Dit hoeft ook niet als het niet mogelijk is.

Citeren in een andere taal

Wil je bijvoorbeeld een Engelse tekst citeren? Dan mag je deze vertalen. De vertaling moet wel zorgvuldig zijn. Uiteraard moet je ook aan bovengenoemde voorwaarden voldoen.

Een citaat mag geen versiering zijn

Hiervoor zag je al voor welke doelen je een citaat mag gebruiken. Voor de goede orde: een citaat mag dus geen versiering zijn. Voorbeeld: Je schrijft een artikel over leven in Rotterdam en citeert een foto van de Erasmusbrug. Dan mag je dus dit niet citeren, want je hebt het niet over de foto zelf. Je gebruikt de foto gewoon als versiering.

Vragen over citaatrecht?

Je kan me altijd een bericht sturen – geheel vrijblijvend.