Productgebrek? Merkhouder is dan aansprakelijk tegenover consument

Iemand die een merkenrecht heeft, de merkhouder, is aansprakelijk wanneer hij een gebrekkig product levert aan een consument. Dan klinkt denk ik wel logisch in de oren. Het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ) heeft op 7 juli 2022 geoordeeld dat een merkhouder óók aansprakelijk is als hij dat gebrekkige product niet zelf heeft gemaakt (niet betrokken was bij de productie).

Wat was er aan de hand?

Bij een Finse consument ontstond brand. Het bleek dat deze brand was veroorzaakt door de koffiemachine “Philips Saeco Xsmall HD8743/11”.

De brand veroorzakende koffiemachine werd in Roemenië geproduceerd door Saeco International Group SpA, een dochteronderneming van Koninklijke Philips. Op deze koffiemachine en op de verpakking ervan stonden de merken van Philips en Saeco. Verder was die koffiemachine voorzien van een CE‑markering met daarop de volgende elementen: het teken Saeco, een Italiaans adres en de vermelding „vervaardigd in Roemenië”. Philips Oy, de Finse dochteronderneming van Koninklijke Philips, verkoopt in Finland huishoudelijke apparaten van het merk Philips, waaronder de betrokken koffiemachine.

Philips werd aansprakelijk gesteld, maar Philips zei dat zij niet de producent was van de koffiemachine, en dus ook niet aansprakelijk kon zijn voor het productgebrek.

Het oordeel van het HvJ

Wanneer er sprake is van een productgebrek en deze schade veroorzaakt, dan is de producent aansprakelijk voor schade. Het Europees recht geeft aan dat onder producent wordt verstaan: (1) de fabrikant van een eindproduct, de producent van een grondstof of de fabrikant van een onderdeel, maar ook (2) iedereen die zich als producent presenteert door zijn naam, merk of een ander onderscheidingsteken op het product aan te brengen.

In andere woorden: Je hoeft niet daadwerkelijk een producent van een product te zijn om aansprakelijk te zijn. Als je merk er op staat, ben je al aansprakelijk (tegenover de consument). Dit is om de consument te beschermen. Anders moet hij helemaal zoeken wie een product daadwerkelijk geproduceerd heeft om zijn schade te kunnen verhalen.

Bovendien wek je, door je merk op een product te zetten, de indruk dat je bij het productieproces bent betrokken of daar de verantwoordelijkheid voor draagt. HvJ: “Het gebruik van deze vermeldingen komt voor deze persoon dus neer op het gebruik van zijn bekendheid om dit product aantrekkelijker te maken in de ogen van de consument, hetgeen rechtvaardigt dat hij als tegenprestatie aansprakelijk kan worden gesteld voor dat gebruik.”

Overigens staat de consument het nog steeds vrij om ook de “echte” producenten aansprakelijk te stellen voor een gebrekkig product.