Creatief ondernemer? Loop dit passief inkomen niet mis

Als zelfstandig ondernemer wordt je er vroeg of laat mee doodgegooid: passief inkomen. Passief inkomen is het inkomen wat je krijgt door één keer iets te maken, waar je doorlopend geld aan kan verdienen, zonder nog (veel) extra moeite te doen. Klinkt voor veel ondernemers (die vaak vrijheid al belangrijk vinden), als muziek in de oren. Je kunt bijvoorbeeld passief inkomen genereren door een e-book te maken, of een cursus.

Als creatief ondernemer heb je daar misschien geen zin in. Dat hoeft ook niet, want je hebt op grond van sommige wetten gewoon al recht op een passief inkomen! Je moet er alleen dus nog wel even iets voor doen.

Royalty’s

Wanneer jij iets creatiefs hebt gemaakt (een werk dat in aanmerking komt voor het auteursrecht), dan kun je regelen dat je recht hebt op royalty’s. Royalty’s zijn de vergoedingen die je krijgt voor het gebruik van jouw werk. Dit kan bijvoorbeeld een terugkerend vast bedrag zijn, of een percentage van de opbrengst per een verkocht product. Dit kun je bijvoorbeeld afspreken in een licentieovereenkomst.

Voorbeelden:

• Je hebt een illustratie ontworpen die gebruikt wordt voor in een boek. Je wil een vast bedrag voor het gebruik van jouw illustratie – naast de vergoeding die je krijgt om überhaupt die illustratie te maken dus.
• De door jou gecomponeerde muziek wordt uitgezonden op tv. Je krijgt van collectief beheersorganisatie (CBO) BUMA/STEMRA een vergoeding voor het aantal seconden dat het is afgespeeld.
• Je hebt een foto gemaakt en een tijdschrift wil dit gebruiken. Hiervoor wil je een vergoeding.

Naburige rechten

Het naburige recht is een afgeleide van het auteursrecht. Het auteursrecht ziet op bescherming van het gemaakte werk, en het naburige recht beschermt kort gezegd de uitvoering of productie van een gemaakt werk. Op grond van de Wet op de Naburige Rechten heb je recht op een billijke vergoeding voor deze uitvoering.

De volgende groepen worden beschermd door het naburig recht:

• Uitvoerend kunstenaars. De wet noemt als voorbeelden zangers, toneelspelers, en dansers.
• Fonogrammenproducenten. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat dit: “de persoon die de organisatie van de eerste opname [van een fonogram] op zich neemt en die daarvoor de financiële verantwoordelijkheid heeft (…)” is.
• FIlmproducenten
• Omroeporganisaties

Voorbeelden:

• Je zit in een coverband als gitarist (= uitvoerend kunstenaar) en speelt muziek van een bekende artiest. Je hebt dan recht op een vergoeding voor de uitvoering van die muziek (en de artiest heeft recht op royalty’s). Dit kun je krijgen via CBO SENA.
• Je bent componist en speelt je eigen muziek in terwijl je daar de financiële verantwoordelijkheid voor draagt. Ook hier kun je de vergoeding krijgen via SENA.