Kan je een slogan beschermen?

Wellicht wist je al dat je je handelsnaam of je logo kunt beschermen door het in te schrijven in het merkenregister (dat kan overigens niet zomaar, lees maar hier). Maar zijn er ook manieren om een slogan juridisch gezien te beschermen?

Slogan beschermen via het auteursrecht

Ten eerste kan een slogan beschermd worden via het auteursrecht. Daar hoef je verder niets voor te doen. Je hoeft het niet te registreren. Het kost je dus ook verder niets.

Hoe krijg je dan die bescherming? De Nederlandse rechter heeft bepaald wanneer een werk (zoals een slogan) in aanmerking komt voor het auteursrecht. Zodra jouw slogan een eigen oorspronkelijk karakter en een persoonlijke stempel heeft, dan wordt jouw slogan beschermd door het auteursrecht. Dat houdt in dat de vorm van de slogan niet ontleend mag zijn van een ander werk (het mag niet gekopieerd zijn) en dat het moet gaan om scheppende menselijke arbeid (voortbrengsel zijn van de menselijke geest).

Het Hof van Justitie van de Europese Unie (“HvJ”), de rechter die gaat over Europees recht, heeft grof gezegd geoordeeld dat er sprake moet zijn van creatieve keuzes om bescherming via het auteursrecht te krijgen op een wek.

Ook goed om te weten: iets wordt ook niet auteursrechtelijk beschermd als het te “banaal” of “triviaal” is (“alledaags”).

Voorbeeld

Your Hosting gebruikte de slogan “Zo. Nu eerst naar de cloud“. Bavaria sleepte Your Hosting voor de rechter, omdat zij de slogan “Zo. Nu eerst een Bavaria” hadden. De rechter oordeelde dat het onderdeel “Zo. Nu eerst…” te gebruikelijk is in de Nederlandse taal en daarom geen bescherming krijgt.

Slogan beschermen via het merkenrecht

Ten tweede kun je je slogan beschermen via het merkenrecht. In tegenstelling tot bij het auteursrecht, moet je je slogan wél registreren. En dat kost wat. Verder moet je slogan aan een paar vereisten voldoen, wil het ingeschreven kunnen worden. Zo moet je slogan onderscheidend zijn.

Daarnaast heeft HvJ wat andere voorwaarden gehangen om merkenrechtelijke bescherming te krijgen voor een slogan:

• De slogan moet origineel en pregnant (veelzeggend) zijn (hierdoor is hij makkelijk te onthouden);
• De slogan moet een zekere uitleggingsinspanning vragen of het denkproces in gang zetten.

Voorbeeld

De slogan “Vorsprung durch Technik” van Audi wordt beschermd door het merkenrecht. Het HvJ oordeelde daarover het volgende:

“Zoals Audi heeft opgemerkt, laat de opeenvolging van de woorden „Vorsprung durch Technik”, die „voorsprong door techniek” betekent, in eerste instantie slechts een causaal verband zien, en vraagt hierdoor een zekere uitleggingsinspanning van het publiek. Verder getuigt deze slogan van een zekere originaliteit en pregnantie, waardoor hij gemakkelijk te memoriseren is. Aangezien het gaat om een bekende slogan die reeds vele jaren door Audi wordt gebruikt, kan ten slotte niet worden uitgesloten dat het feit dat het relevante publiek gewend is om het verband te leggen tussen deze slogan en door deze onderneming geproduceerde motorvoertuigen, ook ertoe bijdraagt dat dit publiek de commerciële herkomst van de aangeduide waren of diensten gemakkelijker identificeert.“